In een cao worden afspraken geregeld tussen werkgevers en werknemers. Momenteel wordt er onderhandeld over de nieuwe cao Bouw & Infra. Maar wat betekent dit eigenlijk? In dit artikel leggen wij je uit wat een cao precies is en hoe een cao tot stand komt.
Cao staat voor collectieve arbeidsovereenkomst. In jouw persoonlijke arbeidsovereenkomst staan afspraken die je hebt gemaakt met je werkgever. Een cao is collectief, en gaat voor op de afspraken die je in je persoonlijke arbeidsovereenkomst hebt staan. De afspraken in een cao gelden voor alle werknemers in een sector of bedrijf. Er zijn twee soorten cao’s. Een bedrijfstak-cao en een ondernemings-cao. De bedrijfstak-cao geldt voor een gehele sector, zoals die van de Bouw & Infra. Een ondernemings-cao is een collectieve afspraak die geldt binnen een bedrijf.
Een cao is dus eigenlijk een contract waarin vakbonden voor jou en al je collega’s afspraken maken. Dit kunnen afspraken zijn over bijvoorbeeld je loon, werktijden, toeslagen, vakantie, scholing en pensioen.
Een cao geldt niet alleen voor vakbondsleden, maar voor alle werknemers in een bepaalde werkingssfeer. Het belangrijkste verschil is dat vakbondsleden kunnen meebeslissen over hoe de cao eruit komt te zien. Als je geen lid bent, kan dat dus niet.
Wanneer een bedrijfstak-cao wordt afgesloten kunnen de onderhandelingspartijen de minister van Sociale Zaken vragen om de cao voor de gehele bedrijfstak te laten gelden. Zo’n cao wordt dan algemeen verbindend verklaard (AVV), zoals vaak het geval is met de cao Bouw&Infra. Een werkgever kan soms vrijstelling voor de AVV. Op deze website kun je zien of een cao algemeen verbindend is verklaard.
Cao-onderhandelingen
Cao’s komen tot stand door onderhandelingen tussen de vakbonden (werknemersorganisaties) en de betreffende werkgever of werkgeversorganisaties. Als lid van de vakbond kun je meepraten tijdens bijeenkomsten of panels. Meebeslissen gaat via een ledenraadpleging.
Arbeidsvoorwaardenagenda
Het Ledenparlement van de FNV stelt jaarlijks een arbeidsvoorwaardenagenda vast. Dit vormt de basis van alle cao-onderhandelingen. Hierin worden de hoofdpunten bepaald waarmee in elke cao het verschil gemaakt moet worden. Bijvoorbeeld hoeveel de lonen moeten stijgen. Daarnaast is er ruimte om zaken te regelen die in de sector spelen. Zo speelt dit jaar het UTA-onderzoek een grote rol tijdens de cao-onderhandelingen. Lees hier onze voorstellen voor de cao Bouw & Infra 2024.
Wat als partijen er niet uitkomen?
Wanneer er niet op tijd een nieuwe cao wordt afgesloten, verloopt de oude cao. Dit betekent niet dat de arbeidsvoorwaarden uit deze cao komen te vervallen. De afspraken blijven van kracht totdat er een nieuwe cao wordt afgesloten.
Samen staan we sterker
Hoe meer mensen lid zijn van de vakbond, hoe sterker de onderhandelingspositie is. Als lid kan je meepraten en -beslissen over je cao, de arbeidsvoorwaardenagenda. Ook kan je deelnemen aan acties wanneer cao-partijen er niet uit komen.
