AI | Wat is het nou?
Je kan er niet omheen. De grote populariteit van ChatGPT heeft laten merken dat artificial intelligence (AI) niet iets van de toekomst is. Het is al hier. Maar wat is AI nou precies? En waar moet je zelf rekening mee houden als het gaat om AI op je werk? In dit artikel bespreken we de eerste vraag. In een volgend artikel gaan we verder in op waar je rekening mee moet houden.
Wanneer we spreken van artificial intelligence (AI) hebben we het over een computer die menselijke intelligentie kan nabootsen óf een specifiek aspect daarvan. Dat is een belangrijk onderscheid. Je hebt namelijk sterke AI en zwakke AI.
Sterke AI zou de hele intelligentie van een mensen kunnen nabootsen. Een computer zou dan creatieve oplossingen kunnen bedenken voor nieuwe problemen en zelf nieuwe dingen kunnen leren. Juist datgene wat wij als mensen kunnen, maar dan met de snelheid van een computer. Dit soort AI bestaat (nog) niet.
Zwakke AI daarentegen, kan specifieke taken uitvoeren waar het op getraind is. ChatGPT is bijvoorbeeld getraind op ontzettend veel tekst, met als doel om nieuwe tekst te kunnen genereren. Enige tijd geleden hebben we ChatGPT een artikel over ChatGPT zelf laten schrijven. Buiten dat specifieke doel waar het op getraind is kan dit soort AI eigenlijk niks. Je hoeft gezichtsherkenningssoftware bijvoorbeeld niet te vragen om een dier op een foto te herkennen. Alle AI toepassingen die tot nu toe zijn gemaakt vallen onder het label ‘zwakke AI’.
https://www.youtube.com/watch?v=QJE_ycgR8E8
AI op je werk
De huidige AI tools kunnen ondanks de specifieke functies wel een grote impact hebben. Ze kunnen je helpen bepaalde taken sneller en makkelijker te doen. Bijvoorbeeld AI tools die bepaalde administratieve taken kunnen versimpelen, of complexe berekeningen veel slimmer uitvoeren. Net zoals communicatie veel sneller gaat met het internet, dit ook kunnen doen voor allerlei van onze taken op werk.
Ook in de bouw zijn er al AI tools waar gebruik van wordt gemaakt. Zo wordt er al AI gebruikt bij het uittekenen van gebouwen in 3D CAD, het inschatten van risico’s bij het maken van planningen en helpt het op sommige bouwplaatsen om gevaarlijke situaties in te schatten. Dit gebruik van AI zal waarschijnlijk alleen maar toenemen de komende jaren.
Wat vinden we hiervan als FNV
AI biedt mooie kansen om ons werk makkelijker te maken. Het kan soms saaie taken over nemen en deuren openen die we voorheen niet eens zagen. Een toekomst zonder AI in de bouw is haast ondenkbaar. Tegelijkertijd zijn er nog behoorlijke vraagtekens bij AI. De verschillende AI tools zijn niet perfect en zijn ook niet altijd even transparant. Het is daarom belangrijk dat individuen en bedrijven er bewust mee omgaan.
Waar moet je zelf nou rekening mee houden als jij of je werkgever AI tools wilt gebruiken op werk? Wij hebben het gevraagd aan een AI expert. Houd de website in de gaten voor het artikel dat we hier binnenkort over publiceren.
Heb jij ervaring met AI op het werk? Neem dan contact met ons op via uta@fnv.nl
ZZP | Trends in de bouwsector
De bouw staat nooit stil. Denk aan technologische ontwikkelingen, zoals BIM, maar ook aan het inzetten van heel nieuwe bouwmethoden, zoals we nu zien in de huizenfabrieken. In dit artikel zetten we een aantal belangrijke trends voor jou als zzp'er op een rijtje.
Door op de hoogte te blijven van de continue ontwikkelingen en trends in de bouwsector, kun je blijven inspelen op de huidige behoeften.
Trends
Voor jou als zzp’er zijn dit vijf specifieke trends die op dit moment relevant zijn:
- Duurzaam bouwen
Duurzaamheid is in de bouwsector op dit moment één van de belangrijkste trends. Steeds meer mensen en bedrijven hechten waarde aan milieuvriendelijke bouwmethoden. Als zzp’er kun je je focussen op duurzame bouwtechnieken. Zoals het gebruik van duurzame materialen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan hennep, kurk en lisdodde. - Digitalisering
Onder andere het Building Information Model (BIM) is een geavanceerde technologie om digitaal mee te bouwen waar je in de bouwsector eigenlijk niet meer omheen kunt. Als zzp’er kun je hier op inspelen door jezelf vertrouwd te maken met BIM-software en het gebruik ervan integreren in je eigen werk. - Slimme woningen
Je ziet steeds vaker slimme woningtechnologie. Denk hierbij aan slimme thermostaten, beveiligingssystemen, verlichting, en andere geautomatiseerde systemen die ook data kunnen verzamelen. Het is de moeite waard om te weten hoe dit precies werkt en hoe je ze kunt implementeren in je projecten. - Renovatie en herbestemming
In sommige gevallen is het renoveren en herbestemmen van bestaande gebouwen duurzamer en kostenefficiënter dan nieuwbouw. Als zzp’er zou je kunnen overwegen je te specialiseren in renovatie- en herbestemmingsprojecten, om aan de vraag naar deze projecten te kunnen voldoen. - Gezondheid en welzijn
Er is een groeiende bewustwording van de impact van de gebouwde omgeving op onze gezondheid en algemeen welzijn. Hierdoor neemt de vraag naar dergelijke ‘groene’ gebouwen toe. Denk bij je projecten eens aan het implementeren van gezondheid- en welzijnsaspecten, zoals natuurlijk licht, en het creëren van gezonde binnenklimaten.
Wil je meer informatie over wat FNV voor jou als zzp’er zou kunnen betekenen? Als zzp’er staat je er soms misschien alleen voor, maar niet bij FNV Zelfstandigen.
ChatGPT in de bouwsector | Communicatie en efficiëntie
De bouwsector is een complexe en veeleisende industrie waar communicatie en efficiëntie essentieel zijn voor succesvolle projectuitvoering. Traditioneel vertrouwen bouwprofessionals op menselijke interactie en expertise om problemen op te lossen en beslissingen te nemen. Echter, met de opkomst van geavanceerde AI-technologieën, zoals ChatGPT, is er een nieuwe tool beschikbaar gekomen die de communicatie en efficiëntie in de bouwsector aanzienlijk kan verbeteren.
In dit artikel zullen we* de rol van ChatGPT in de bouwsector verkennen en de voor- en nadelen bespreken die het kan bieden.
Voordelen
- Verbeterde Communicatie
Effectieve communicatie is van cruciaal belang in de bouwsector, waar verschillende belanghebbenden, zoals architecten, ingenieurs, aannemers en klanten, moeten samenwerken om een succesvol project te realiseren. ChatGPT kan een waardevol instrument zijn om communicatiebarrières te overbruggen. Met behulp van natuurlijke taalverwerking kan ChatGPT complexe technische concepten begrijpen en eenvoudig uitleggen aan niet-technische belanghebbenden. Het stelt projectteams ook in staat om snel en gemakkelijk vragen te stellen en antwoorden te krijgen, waardoor de communicatie tussen teamleden wordt verbeterd en misverstanden worden verminderd. - Snelle Probleemoplossing
In de bouwsector doen zich regelmatig onverwachte problemen voor die snelle oplossingen vereisen. Met ChatGPT kunnen bouwprofessionals direct toegang krijgen tot uitgebreide kennis en expertise. Het systeem kan fungeren als een virtuele assistent die vragen beantwoordt en oplossingen biedt voor technische problemen. Hierdoor kunnen bouwteams kostbare tijd besparen en de efficiëntie van projectuitvoering verbeteren. - Efficiëntie in Ontwerp- en Planningsfasen
ChatGPT kan ook van onschatbare waarde zijn tijdens de ontwerp- en planningsfasen van een bouwproject. Door het analyseren van bouwtekeningen, specificaties en projectvereisten kan ChatGPT waardevolle suggesties en optimalisaties bieden. Het kan helpen bij het genereren van ontwerpvarianten, het evalueren van materialen en het voorstellen van efficiënte bouwmethoden. Dit bespaart tijd en middelen die anders nodig zouden zijn voor uitgebreide handmatige analyses en berekeningen. - Ondersteuning bij Besluitvorming
Bouwprojecten vereisen vaak complexe besluitvorming, waarbij meerdere variabelen en belanghebbenden betrokken zijn. ChatGPT kan fungeren als een virtuele consultant die bouwprofessionals voorziet van waardevolle inzichten en aanbevelingen. Het systeem kan helpen bij het evalueren van verschillende bouwopties,
Nadelen
Hoewel ChatGPT veel voordelen kan bieden voor de bouwsector, zijn er ook enkele nadelen waarmee rekening moet worden gehouden. Hier zijn enkele potentiële nadelen bij het werken met ChatGPT in de bouw:
- Beperkte contextuele kennis
Hoewel ChatGPT in staat is om tekstuele informatie te begrijpen en vragen te beantwoorden, heeft het een beperkte contextuele kennis. Het model kan soms moeite hebben om specifieke bouwgerelateerde termen, complexe technische concepten of branchespecifieke regelgeving volledig te begrijpen. Dit kan leiden tot onnauwkeurige of onvolledige antwoorden, waardoor het nodig is om de gegenereerde informatie te verifiëren met menselijke experts. - Gevoeligheid voor misleiding
ChatGPT is getraind op een grote hoeveelheid tekst uit verschillende bronnen op internet, wat betekent dat het ook gevoelig kan zijn voor misleidende informatie. Het model kan onjuiste of ongefundeerde suggesties of adviezen geven, vooral als de inputinformatie onbetrouwbaar is. Daarom is het belangrijk om de gegenereerde resultaten altijd kritisch te evalueren en te verifiëren met betrouwbare bronnen en menselijke expertise. - Onvermogen om fysieke aspecten te begrijpen
ChatGPT is gebaseerd op tekstuele informatie en heeft geen directe toegang tot visuele of fysieke aspecten van bouwprojecten. Hierdoor kan het moeilijk zijn voor het model om specifieke vragen te beantwoorden die verband houden met visuele details, bouwproblemen op locatie of andere niet-tekstuele aspecten van de bouwsector. In dergelijke gevallen is het noodzakelijk om aanvullende methoden en tools te gebruiken om deze uitdagingen aan te pakken. - Privacy- en beveiligingsrisico's
Bij het werken met ChatGPT kunnen er privacy- en beveiligingsrisico's ontstaan. Het model vereist toegang tot gegevens en kan gevoelige informatie bevatten, zoals bouwplannen, specificaties of klantgegevens. Het is van cruciaal belang om passende beveiligingsmaatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de vertrouwelijkheid en integriteit van deze gegevens worden beschermd en dat er geen ongeoorloofde toegang tot de informatie plaatsvindt.
Al met al biedt ChatGPT veel potentieel voor de bouwsector, maar het is belangrijk om deze nadelen in overweging te nemen en de technologie verstandig te gebruiken als aanvulling op menselijke expertise en controle.
*Dit artikel is geschreven door ChatGPT. Heb je vragen of ben je nieuwsgierig geworden? Neem contact op door een e-mail te sturen naar uta@fnv.nl .
Digitalisering | Investeer in vaardigheden van mensen
Meer woningen, digitalisering, de energietransitie, een duurzame gebouwde omgeving: om alle urgente ambities te realiseren is digitale (keten)samenwerking cruciaal. Vanuit FNV Bouwen & Wonen dragen we daar graag aan bij.
https://youtu.be/ZbSSN0tYEj4
Kitty van den Hoven, bestuurder bij FNV Bouwen & Wonen: “De wereld om ons heen verandert, daardoor ontstaan ook nieuwe technieken en werkwijzen. Er is veel aandacht voor de technische innovatie, maar veel minder voor de sociale innovatie. Dit terwijl de veranderingen voor de mens/werknemers groot zijn. Er komen nieuwe functies, er verdwijnen functies en er veranderen functies. En als er aandacht is voor de sociale innovatie is deze vaak gericht op studenten/jonge werknemers, terwijl we alle werknemers hierin mee moeten nemen. Juist ook de huidige groep werknemers.”
Wat zie je gebeuren in de praktijk?
Kitty: “Iemand die nu 40 is, had tijdens zijn schooltijd nog nauwelijks ervaring met internet. Hij heeft ongetwijfeld bijgeleerd door het gebruik van zijn mobiele telefoon. Maar de diepere achtergronden - hoe werkt het, wanneer werkt iets wel en wanneer niet, hoe staat het met de digitale veiligheid? - kennen de meeste 35-ers niet. Dan heb je het wel over een grote groep die nog ruim 25 jaar moet werken. De meeste digitale bijscholing richt zich op werknemers met een hbo- of wo-opleiding. Maar dat zijn niet degenen die het werk op de bouwplaats doen.”
Wat is er nodig in de sector?
Kitty: “We moeten weten waar we nu staan, en waar we naar toe willen. We hebben een visie van bedrijven nodig op digitalisering en welke impact dat heeft op de organisatie en het werk. Ik zie hier een belangrijke rol weggelegd voor HR en de OR.”
Wat kunnen werkgevers doen?
Kitty: “Werkgevers moeten flink investeren in de kennis en vaardigheden van hun werknemers. De sector kan hier ondersteuning bieden door dit gezamenlijk op te pakken. Zo zorgen we samen voor goed opgeleid personeel en daarmee goed werk. Leren hoeft niet in de schoolbanken, maar kan ook gerealiseerd worden door bijvoorbeeld iemand stage laten lopen binnen het eigen bedrijf. Bedrijven moeten ruimte geven aan de werknemers om zich te kunnen ontwikkelen. Laat werknemers meedenken, meepraten, en ook meebeslissen. Dan zijn ze een stuk gemotiveerder om mee te gaan in alle ontwikkelingen. Wij pleiten voor een innovatieve organisatie waar technologische innovatie en sociale innovatie samengaan.”
Wat zie je gebeuren in de toekomst?
Kitty: “Opdrachtgevers gaan steeds meer eisen stellen, dus het is voor bedrijven eigenlijk onmogelijk om niet mee te gaan met deze ontwikkelingen. En ook, door sommige technologische ontwikkelingen neemt de fysieke belasting voor werknemers af. Dat is goed! Maar het mag niet gaan leiden tot een slechte kwaliteit van werk: veel van hetzelfde, eentonigheid, et cetera. Voor werknemers wordt het werk interessanter als ze meer vaardigheden hebben en daardoor breed inzetbaar zijn. Kortom zich kunnen blijven ontwikkelen. Niemand vindt saai werk leuk!”
Bedrijven en werknemers kunnen contact opnemen met FNV Bouwen & Wonen voor ondersteuning op het gebied van sociale innovatie via uta@fnv.nl.
Nachtwerkers meer kans op slechte werk-privébalans
Door de globalisering en technologische vooruitgang werken we steeds minder op standaard werktijden. De verwachting is dat deze trend de komende decennia nog verder toenemen. Nachtwerkers hebben meer kans op een slechte werk-privé balans.
In 2019 werkten ruim 1,2 miljoen Nederlanders soms of regelmatig in de nacht, zo luidt de data van het CBS. In het onderzoek betekent nachtwerk dat er minimaal 1 uur gewerkt wordt tussen 00:00 ’s nachts en 06:00 ’s ochtends.
Mensen die in de nacht werken, hebben meer dan 2,5 keer zoveel kans op een slechte werk-privébalans. Zij vinden het lastiger om werk en privé te combineren dan mensen die alleen overdag werken. Dat is een van de resultaten uit het onderzoek van het RIVM en TNO, naar de impact van nachtwerken en mogelijke oplossingen. De nachtwerkers geven in de interviews verder aan dat zij door nachtwerk minder tijd met hun familie of partner kunnen doorbrengen en dat ze zich geïsoleerd voelen. Ook hebben ze door vermoeidheid op vrije dagen minder behoefte aan sociale contacten hebben of mijden ze deze zelfs, omdat ze zich moeten voorbereiden op een nachtdienst. Dit geldt overigens niet voor alle nachtwerkers. Sommigen geven aan dat zij privétaken juist beter kunnen combineren wanneer zij nachtdiensten draaien dan tijdens dagdiensten.
Dag-nachtritme
Het menselijk lichaam heeft een biologische klok. Hierdoor hebben we allemaal een dag-nachtritme van dat ongeveer 24 uur duurt. Dit ritme wordt ook wel het circadiane ritme genoemd, wat ‘circa één dag’ betekent. Het ritme is te zien in het slaap-waakritme, maar ook in een groot aantal andere lichaamsprocessen. Zo heeft je biologische klok invloed op je hormoonafgifte (onder andere melatonine en cortisol) en je glucosehuishouding.
Verschillende functies van het lichaam, waaronder lichaamstemperatuur, honger, en verzadiging, worden ook gereguleerd door de biologische klok. Je klok zorgt er dus voor dat de processen in je lichaam op het juiste moment plaatsvinden.
Effecten op gezondheid
De impact die nachtwerken op de gezondheid van iemand heeft wordt waarschijnlijk medebepaald door verschillende karakteristieken. Denk aan de duur van de nachtdiensten en hoe vaak men in diensten werkt. Ook het rooster of patroon waarin verschillende typen diensten elkaar opvolgen speelt mogelijk een rol.
Werken in de nacht verstoort het dag-nachtritme (de biologische klok) van het lichaam. Volgens de Gezondheidsraad leidt (langdurig) nachtwerk tot een verhoogd risico op slaapproblematiek, diabetes type 2, en hart- en vaatziekten.
In het onderzoek melden de respondenten dat zij verschillende gezondheidsklachten ervaren. De fysieke klachten zijn onder andere vermoeidheid, hoofdpijn, maag-darmklachten, en spier- of gewrichtsklachten. Ook is er sprake van verschillende mentale gezondheidsgevolgen, zoals gevolgen voor het cognitief functioneren (verminderde focus, alertheid, geheugen, en concentratie), prikkelbaar zijn, eenzaamheid en somberheid, en stress.
Werknemers met nachtwerk hebben ongeveer 1,5 keer zoveel kans op arbeidsongevallen (gedurende de dag of nacht) dan werknemers zonder nachtwerk. Dit blijkt uit de analyses op basis van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) van TNO en CBS onder bijna 400.000 werknemers. Hierbij zijn geen grote verschillen tussen sectoren te zien. Het is echter onbekend of de ongevallen plaatsvinden tijdens een dag- of een nachtdienst. Ook werd de terugreis naar huis na een nachtdienst (waarbij de kans bestaat dat nachtwerkers zitten te knikkebollen achter het stuur) niet meegenomen in de NEA.
Waarom toch ’s nachts werken?
64 procent van de werkgevers gaf in het onderzoek van het RIVM en TNO aan dat de belangrijkste reden voor nachtwerk is dat het werk direct uitgevoerd moet worden. Denk hierbij aan werk in de zorg, bij de politie, of de brandweer. Economische redenen, zoals het behalen van productiedoelstellingen en de optimale inzet van machines, en praktische redenen zoals machines die 24 uur per dag moeten draaien, zijn voor ongeveer een derde van de werkgevers (zeer) belangrijke redenen.
Oplossingen
Het RIVM en TNO hebben in het onderzoek ook gekeken naar oplossingen om de risico’s voor gezondheid en welzijn van nachtwerkers te verminderen. Hier valt ook de werk-privébalans onder. Uit de resultaten blijkt dat zowel werkgevers als werknemers en bedrijfsartsen weinig mogelijkheden zien om minder werk in de nacht te doen.
Werkgevers benoemen bereikbaarheidsdiensten en het inzetten van nieuwe technologie (denk aan automatisering) als opties om het nachtwerk misschien voor een klein deel te verminderen.
De nachtwerkers zelf zijn niet te spreken over de bereikbaarheidsdiensten, omdat deze mogelijk een negatief effect hebben op de slaapkwaliteit en op de werk-privébalans. Dat is dus geen oplossing, maar het verplaatsen van het probleem. Nachtwerkers zelf benoemen verschillende oplossingen, zoals het beperken van de hoeveelheid taken in de nacht, of onderling ervaringen delen.
Tijdens het symposium over het onderzoek van het RIVM en TNO afgelopen 16 maart, sprak een verpleegkundige die regelmatig nachtdiensten draait over de oplossingen die haar ziekenhuis biedt aan nachtwerkers. Zo krijgen de nachtwerkers ’s nachts een gezonde maaltijd en snack aangeboden, en bestaat er de mogelijkheid om een powernap te doen tijdens de dienst.
Volgens het RIVM en TNO is het gezien de beperkte mogelijkheden om nachtwerk te verminderen, nodig dat er meer kennis komt over mogelijke oplossingen en hoe deze oplossingen op een goede manier gerealiseerd kunnen worden.
Biedt jouw werkgever oplossingen voor nachtwerk? Heb je vragen, of wil je jouw eigen ervaringen met werken in de nacht delen? Stuur een e-mail naar uta@fnv.nl en we nemen contact met je op.
UTA-panel-mailchimp-test
Meld je aan voor het UTA-panel!
Jouw mening en ideeën zijn belangrijk voor ons. Als UTA’er weet jij precies wat er speelt bij jouw werkgever en in jouw vakgebied. Daarom leggen wij eens per kwartaal een vragenlijst voor aan het UTA-panel, met onderwerpen die voor jou als UTA’er interessant en relevant zijn. Als panellid kun je meedoen aan onderzoeken en discussies en heb je dus invloed op de strategie van FNV|UTA.
Wat precies?
Het UTA-panel bestaat uit zowel FNV-leden als niet-leden en UTA’ers in verschillende levensfasen en functiegroepen. De vragen die aan het panel gesteld worden, kunnen gaan over arbeidsvoorwaarden, onze dienstverlening en communicatie uitingen, digitalisering en ontwikkelingen in de bouw, je loopbaan, inkomen en de werk- en privé balans. Je kunt je ook aanmelden voor het panel dat specifiek gericht is op vrouwen in de bouw.
Met behulp van jouw inzichten kunnen wij onze dienstverlening verbeteren. Daarnaast draag je bij aan de ontwikkeling van beleid en zorg je ervoor dat vooral dingen delen die voor jou als UTA’er interessant zijn. Kortom, met jouw inzichten kunnen wij onze strategie beter afstemmen op jouw wensen. Wil je ook lid worden van het UTA-panel? Meld je dan aan!
Zo werkt het
Als je je hebt aangemeld voor het panel, ontvang je kort daarna een eerste enquête. In deze enquête vragen wij jou naar enkele gegevens en voorkeuren, zoals geslacht, leeftijd en functiegroep. Op deze manier kunnen wij jou vooral enquêtes toesturen die jij ook interessant vindt om in te vullen.
Daarna zullen wij jou vier keer per jaar uitnodigen om deel te nemen aan een onderzoek. De lengte van de vragenlijst zal per keer verschillen. We doen natuurlijk wel ons best om ze zo kort mogelijk te maken.
Je bent nergens toe verplicht. Als je het onderwerp niet interessant vindt, of als je geen tijd hebt, mag je natuurlijk besluiten om niet mee te werken aan het onderzoek. Je blijft dan gewoon onderdeel van het panel. We hopen dat je bij het volgende onderzoek wel weer van de partij bent.
FNV-lid en meer bijdragen?
Als FNV-lid kan je je ook aanmelden om onderdeel uit te maken van de kerngroep. Naast het leveren van input kan je op deze manier ook echt bijdragen aan de uitvoering van de strategie van FNV|UTA. Jij wordt ons aanspreekpunt bij campagnes en raakt meer betrokken bij bijvoorbeeld cao-onderhandelingen.
Als aanspreekpunt zullen wij jou bijvoorbeeld vragen om flyers uit te delen onder je collega’s. We zijn ook benieuwd naar jouw verhalen en ervaringen. Daarom kan het zo zijn dat we jou eens uitnodigen voor een interview.
Je denkt nu vast: “maar what’s in it for me?”. Als lid van de kerngroep bieden wij jou gratis trainingen. In deze trainingen leer je bijvoorbeeld hoe je jouw collega’s optimaal kunt ondersteunen en hoe jij ook leden kunt werven. Daarnaast kunnen we jou uitnodigen om aanwezig te zijn bij de cao-onderhandelingen. Zo zit je echt dicht op de belangrijke informatie!
Ben je overtuigd? Vul dan het onderstaande formulier in om lid te worden van het UTA-panel.
Aanmelden UTA-panel
Aanmelden UTA-panel
Meld je aan voor het UTA-panel!
Meld je aan voor het UTA-panel!
Jouw mening en ideeën zijn belangrijk voor ons. Als UTA’er weet jij precies wat er speelt bij jouw werkgever en in jouw vakgebied. Daarom leggen wij eens per kwartaal een vragenlijst voor aan het UTA-panel, met onderwerpen die voor jou als UTA’er interessant en relevant zijn. Als panellid kun je meedoen aan onderzoeken en discussies en heb je dus invloed op de strategie van FNV|UTA.
Wat precies?
Het UTA-panel bestaat uit zowel FNV-leden als niet-leden en UTA’ers in verschillende levensfasen en functiegroepen. De vragen die aan het panel gesteld worden, kunnen gaan over arbeidsvoorwaarden, onze dienstverlening en communicatie uitingen, digitalisering en ontwikkelingen in de bouw, je loopbaan, inkomen en de werk- en privé balans. Je kunt je ook aanmelden voor het panel dat specifiek gericht is op vrouwen in de bouw.
Met behulp van jouw inzichten kunnen wij onze dienstverlening verbeteren. Daarnaast draag je bij aan de ontwikkeling van beleid en zorg je ervoor dat vooral dingen delen die voor jou als UTA’er interessant zijn. Kortom, met jouw inzichten kunnen wij onze strategie beter afstemmen op jouw wensen. Wil je ook lid worden van het UTA-panel? Meld je dan aan!
Zo werkt het
Als je je hebt aangemeld voor het panel, ontvang je kort daarna een eerste enquête. In deze enquête vragen wij jou naar enkele gegevens en voorkeuren, zoals geslacht, leeftijd en functiegroep. Op deze manier kunnen wij jou vooral enquêtes toesturen die jij ook interessant vindt om in te vullen.
Daarna zullen wij jou vier keer per jaar uitnodigen om deel te nemen aan een onderzoek. De lengte van de vragenlijst zal per keer verschillen. We doen natuurlijk wel ons best om ze zo kort mogelijk te maken.
Je bent nergens toe verplicht. Als je het onderwerp niet interessant vindt, of als je geen tijd hebt, mag je natuurlijk besluiten om niet mee te werken aan het onderzoek. Je blijft dan gewoon onderdeel van het panel. We hopen dat je bij het volgende onderzoek wel weer van de partij bent.
FNV-lid en meer bijdragen?
Als FNV-lid kan je je ook aanmelden om onderdeel uit te maken van de kerngroep. Naast het leveren van input kan je op deze manier ook echt bijdragen aan de uitvoering van de strategie van FNV|UTA. Jij wordt ons aanspreekpunt bij campagnes en raakt meer betrokken bij bijvoorbeeld cao-onderhandelingen.
Als aanspreekpunt zullen wij jou bijvoorbeeld vragen om flyers uit te delen onder je collega’s. We zijn ook benieuwd naar jouw verhalen en ervaringen. Daarom kan het zo zijn dat we jou eens uitnodigen voor een interview.
Je denkt nu vast: “maar what’s in it for me?”. Als lid van de kerngroep bieden wij jou gratis trainingen. In deze trainingen leer je bijvoorbeeld hoe je jouw collega’s optimaal kunt ondersteunen en hoe jij ook leden kunt werven. Daarnaast kunnen we jou uitnodigen om aanwezig te zijn bij de cao-onderhandelingen. Zo zit je echt dicht op de belangrijke informatie!
Ben je overtuigd? Vul dan het onderstaande formulier in om lid te worden van het UTA-panel.
Aanmelden UTA-panel
Aanmelden UTA-panel
Tessa Meij: ‘Prefab heeft negatief imago’
De bouw heeft Tessa Meij altijd getrokken, omdat het een mooie combinatie van het inzetten van creativiteit en de technische mogelijkheden. "Overal om ons heen is het belang van de bouw te zien. Het is mooi om te mogen bijdragen aan deze gebouwde omgeving." FNV|UTA interviewde Tessa over de belangrijkste bevindingen uit haar afstudeeronderzoek.
Tessa Meij is afgestudeerd aan de Technische Universiteit Delft. Haar afstudeeronderzoek tijdens haar opleiding Management in the Built Environment ging over de mogelijkheden die industrialisatie van de woningmarkt biedt. Over dit onderwerp heeft ze veel kennis opgedaan tijdens haar periode bij Heijmans. De hoofdvraag van het onderzoek was: "Welke aanpassingen zijn nodig in het proces om de productie van industriële woningen op te schalen in Nederland?"
Onderzoek
Tessa: "Na overleg met mijn begeleider prof. Peter Boelhouwer ben ik tot het onderwerp industrieel bouwen gekomen; een relevant onderwerp met de huidige forse bouwopgave. Tijdens mijn onderzoek heb ik verschillende partijen geïnterviewd en ben ik begeleid vanuit Heijmans. Ik heb voor Heijmans gekozen omdat zij één van de partijen zijn die stappen aan het zetten zijn rondom industrialisatie van de woningbouw. Maar ook andere partijen hebben bijgedragen aan mijn onderzoek." In haar scriptie wijst Tessa op het belang van kennisdeling in de sector en op de noodzaak van een cultuurverandering binnen de bouw. Dit jaar won Tessa een prijs die het Ministerie van BZK sinds 2017 uitreikt voor de meest originele en beleidsrelevante wetenschappelijke masterscriptie op het terrein van de woning- en vastgoedmarkt.
Negatief imago
Eén van de dingen die Tessa opviel voorafgaand aan haar onderzoek is dat er in Nederland een negatief imago heerst over prefab bouwen. De gedachte is namelijk al snel dat dit samengaat met grootschalige nieuwbouw met maar weinig variatie in architectuur. Daarbij heerst het beeld van de Vinex-wijken in Nederland. Dat is volgens Tessa niet terecht: "Er bestaat veel verwarring bestaat over de term industrieel bouwen. Velen denken dat we al industrieel bouwen door het gebruik van prefab materialen. Echter is Prefab al zeker 50 jaar de standaard, en gaat industrialisatie veel verder. Het off-site produceren van losse onderdelen is niet de enige innovatie die we nodig hebben voor industriële woningbouw. Industrieel bouwen gaat over de industrialisatie van het product en het proces. Dit betekent een fabrieksmatige aanpak (herhalen, automatiseren, robotiseren, voorwaardelijke omstandigheden) en innovatie in het product (gestandaardiseerde variatie, digitalisering)."
"Om dit productieproces in gang te zetten, moeten bouwers investeren in de realisatie van een fabriek. Dit betekent een hoge eenmalige investering, die daarom alleen is weggelegd voor de grotere organisaties en pas rendabel wordt vanaf een minimale productie. De omvang van deze investering zorgt voor aarzeling bij bedrijven, want ze moeten toekomst zien in de markt om deze stap te durven maken. Een aantal bouwers hebben al een industrieel product ontwikkeld, maar zij lopen tegen het probleem dat het productieproces nog niet klaar is voor opschaling. In dit proces zijn nog verschillende andere actoren betrokken, zoals woningbouwcoöperaties, investeerders en publieke partijen. Tussen deze verschillende partijen is momenteel nog gebrek aan structurele samenwerking met verschillende belemmeringen om optimaal gebruik te maken van het productieproces." Aldus Tessa.
Versnippering
De bouw is erg versnipperd en er werken veel partijen, die allemaal gewend zijn op hun eigen manier te werken. Tessa: "Als je kijkt naar de informatiesystemen die worden gebruikt dan kun je vaststellen dat veel bedrijven hun eigen systemen hebben. Kennisdelen en samenwerken is dan lastig, want deze systemen communiceren niet altijd even makkelijk met elkaar. Misschien nog belangrijker dan dit technische deel is dat er in de bouwsector geen cultuur bestaat van kennisdelen en gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor projecten."
In de bouw lopen de grote bedrijven voorop en is het voor kleinere bedrijven lastig om investeringen te doen die noodzakelijk zijn. "Ik kan me voorstellen dat grote bouwfabrieken, waarvan er nu enkele in aanbouw zijn, uiteindelijk producten gaan maken voor andere bouwbedrijven die niet over deze mogelijkheden beschikken," zegt Tessa. "Voorwaarde voor een goed functionerende fabriek is dat er voldoende vraag is naar huizen en dat de industriële productie van huizen op gang komt. Duidelijk is dat de overheid en corporaties hierbij een belangrijke rol spelen als opdrachtgever."
Betrokkenheid medewerkers
Volgens Tessa zijn medewerkers door de verschillende lagen nog te weinig betrokken bij de ontwikkelingen rondom industrieel bouwen. "Industrieel bouwen heeft impact op werkzaamheden van medewerkers, alle partijen zullen een nieuwe rol aannemen in het proces. Voor medewerkers van de bouwbedrijven kan bijvoorbeeld worden gedacht aan het werken in een ploegdienst in de fabriek. Om een fabriek rendabel te laten draaien ligt een 24/7 productie voor de hand, echter in de bouw wordt normaliter niet met een ploegendienst gewerkt. Het bouwen in de fabriek heeft als voordeel dat werkzaamheden minder zwaar en veiliger zijn. Je kunt je wel afvragen wat het effect hiervan is op de kwaliteit van het werk. Zal dit werk nog wel uitdagend genoeg zijn voor medewerkers?"
Onderdeel van de industrialisatie van de bouw is de rol van digitalisering, die steeds belangrijker zal worden. Dit betekent dat data een steeds grotere rol gaat spelen in het bouwproces. Op basis van data wordt het mogelijk om de voorkeuren van klanten inzichtelijk te krijgen en op basis daarvan meer maatwerk te leveren. Deze veranderingen zullen volgens Tessa ook op de bouwplaats te zien zijn: "Over 10 jaar zal het werken op de industriële bouwplaats er heel anders uitzien dan op de huidige traditionele bouwplaats is mijn verwachting. Niet alleen in de manier van bouwen van traditioneel naar industrieel, maar ook het kunnen werken met digitale apparatuur. Het is van belang om medewerkers mee te krijgen in deze slag naar digitalisering."
Toekomst
Industrialisatie zal in de aankomende jaren een steeds groetere rol gaan spelen in de bouw. De vraag naar woningen is de komende jaren groot en industrieel bouwen is één van de manieren waarmee er een die toekomstige vraag voldaan kan worden is de stellige opvatting van Tessa. "Dat vraagt om een forse investeringsslag in het industrieel bouwen, veel meer ketensamenwerking en het meenemen en investeren in de kennis van medewerkers bij deze ontwikkeling."
En de toekomst van Tessa? Na haar afstuderen is zij bij Heijmans Vastgoed aan de slag gegaan. Zij wil de komende jaren vooral inzicht krijgen in het verloop van het gehele bouwproces. Wie werkt er op welk moment in het proces en hoe verloopt de samenwerking? Over enige tijd heeft zij een eigen bouwproject waardoor ze aan den lijve kan ondervinden wat er nodig is om het bouwproces goed te laten verlopen.
Je kunt de scriptie van Tessa hier downloaden.
Krapte op de arbeidsmarkt: een veel besproken fenomeen
In deze column vertelt George Evers over zijn visie op de krapte op de arbeidsmarkt. George Evers volgt en agendeert vanuit een werknemersperspectief innovatieve ontwikkelingen in de bouw. Denk daarbij aan datagedreven bouwen, pré fab en digitalisering.
George Evers: "Het zal een ieder inmiddels wel duidelijk zijn dat Nederland te maken heeft met krapte op de arbeidsmarkt. Deze krapte werd op 13 augustus 2022 in een bericht op de NOS site genoemd als de achilleshiel van de maatschappij. Het artikel noemt verschillende oorzaken van deze krapte. De oorzaken zijn heel herkenbaar, maar er vallen wel de nodige kanttekeningen bij te plaatsen.
Kanttekeningen bij de krapte op de arbeidsmarkt
De krapte op de arbeidsmarkt is niet vanzelf ontstaan, maar het is resultaat van beleid of de afwezigheid daarvan. De volgende kanttekeningen plaatsen we bij de krapte op de arbeidsmarkt:
- De krapte op de arbeidsmarkt is natuurlijk geen nieuw verschijnsel, dat is al jaren bekend. Bij de overheid werd destijds gesproken over de grote uittocht. Sinds de jaren '10 van deze eeuw weten we dat er een grote groep mensen met pensioen zal gaan. Dat gevoegd bij minder instroom van jongeren (ontgroening). Ook in de bouw zien we al jaren dat de gemiddelde leeftijd aan het toenemen is en dat het aandeel oudere werknemers groeit.
Hoe kan het dat we een kleine twintig jaar verder zijn en we nog steeds de vergrijzing aanhalen als oorzaak van de problemen op de arbeidsmarkt? Wat is er in de tussentijd gebeurd en welke maatregelen zijn genomen? Het lijkt erop dat we al die jaren weinig hebben gedaan met de inzichten rond vergrijzing. Je kunt dat betitelen als beleidsarmoede. - De arbeidsproductiviteit blijft achter in vergelijking met andere landen. Dit wordt gepresenteerd als een soort natuurverschijnsel, maar dat is het niet. Nederland is al jaren kampioen flexwerk met veel onzeker en tijdelijk werk. In de bouw is het aandeel zzp-ers fors gestegen na de kredietcrisis van 2008. Denk aan uitzendwerk, platformwerk, zzp-ers, maar er zijn zonder enige twijfel nog vele andere constructies waar medewerkers mee te maken hebben. Dit flexwerk betaalt in de regel minder goed dan medewerkers met een vast dienstverband. Ook is de pensioenvoorziening veel slechter en de mogelijkheden om zich verder te ontwikkelen zijn doorgaans afwezig. Kortom flexwerk is lekker goedkoop. Deze goedkope arbeid maakt werkgevers lui, want de noodzaak om te investeren in productiviteit bevorderende maatregelen is niet groot. Er is altijd een groot reservoir beschikbaar geweest aan snel inzetbaar en goedkope werknemers. Helaas zien we dat er sectoren zijn, zoals nu de bouw, die aangeven dat werk zo goedkoop mogelijk moet zijn. Werk wordt gezien als kostenpost met als gevolg dat werk verder wordt uitgekleed tot routinematige en kleine taken.
Als werknemers kunnen kiezen op de arbeidsmarkt vanwege de grote vraag, dan ontstaat er een arbeidsmarktprobleem. Met een focus op de korte termijn en makkelijk geld verdienen was dit te voorspellen. - Er zijn sectoren die het extra moeilijk hebben om mensen te werven. Sectoren die op de één of andere manier gelinkt zijn aan de overheid merken dit vooral. We moeten hierbij niet vergeten dat de afgelopen jaren verschillende regeringen hebben ingezet op minder overheid en meer overlaten aan de markt. Met als gevolg dat met minder medewerkers het werk moeten uitvoeren, meer werkdruk, voortdurende bezuinigingen en reorganisaties. In de bouw is er ook de neiging om zo goedkoop mogelijk te produceren, omdat de ‘markt’ dat nu eenmaal vraagt. Bedenk daarbij dat een groot deel van de vraag naar woningen is afkomstig van de overheid.
Of dat nou ideaal is om prettig te werken is de vraag. - Zinvol werk. Medewerkers stellen steeds meer eisen aan de inhoud van het werk. Werk moet bijdragen aan de persoonlijke ontwikkeling met het oog op het behoud van een duurzame positie op de arbeidsmarkt. Zinvol werk, kunnen samenwerken met anderen en werk dat een beroep doet op eigen verantwoordelijkheid zijn elementen die werk aantrekkelijk maken. Daarbij is het niet van belang wat voor soort werk de medewerker uitvoert, kenniswerk of werk dat een beroep doet op praktische vaardigheden. Goede inhoud van het werk is voor iedereen heel relevant.
Nu de veranderingen in het werk snel gaan (onder andere door digitalisering) is er een grote noodzaak om in kennis en vaardigheden van medewerkers te investeren. De karige paar procent die werkgevers beschikbaar hebben voor opleiden en ontwikkelen is wel wat mager. Misschien moeten we het maar eens hebben over dat minimaal 10% van de loonsom beschikbaar moet zijn voor opleiden en ontwikkelen. Uiteraard naast andere goede arbeidsvoorwaarden. Het wordt tijd dat serieus werk wordt gemaakt van het vergroten van de kennis en vaardigheden van medewerkers. Dat maakt werk aantrekkelijk.
Krapte op de arbeidsmarkt vraagt om visie
Er zijn vele redenen waarom we te maken hebben met krapte op de arbeidsmarkt. Dit is geen natuur verschijnsel, maar heeft te maken met visie en beleid. Laten we hebben over de visie op zinvol werk en over wat er nu gedaan kan worden om de krapte aan te pakken."
BINX: bouwen als een dienst
De Nederlandse bouwsector ontwikkelt zich in rap tempo. Reden voor FNV | UTA om in gesprek te gaan met Ruth Feenstra (HR adviseur). Zij is werkzaam bij het innovatieve bouw- en installatiebedrijf BINX Smartility. Binnen BINX is zij bij innovatieve ontwikkelingen betrokken vanuit de visie dat innovatie grotendeels wordt gedragen door de medewerkers. En dat is het deel waar zij vanuit Mens en Organisatie verantwoordelijk voor is.
Digitalisering
Innovatie staat bij BINX hoog in het vaandel, het behoort tot het DNA van het bedrijf. Er is een innovatiemanager aangesteld, die onder andere kijkt naar ontwikkelingen in andere branches om na te gaan wat kan worden overgenomen voor het eigen bedrijf. Volgens Ruth is het innoveren niet zozeer plannen maken en aan het papier toevertrouwen, maar vooral uitproberen en experimenteren. ‘Medewerkers krijgen daarvoor de ruimte want zij mogen een deel van hun werktijd besteden aan het bedenken en uitwerken van innovaties. Door medewerkers op deze manier te faciliteren is er een innovatieve cultuur ontstaan bij BINX, geeft Ruth aan.
Werken met BIM en het uitgangspunt van eerst digitaal bouwen voordat een gebouw daadwerkelijk wordt neergezet is bij BINX de gewoonste zaak van de wereld. Op de bouwplaats heeft de uitvoerder de beschikking over een groot scherm waarop het digitale bouwmodel bekeken wordt. Wat overigens niet betekent dat er op de bouwplaats geen papieren versies van tekeningen worden gebruikt. Ruth: ‘Niet alle partijen met wie we samenwerken kunnen op dit moment al volledig digitaal werken. Ik verwacht wel dat we de komende jaren steeds vaker van onze samenwerkingspartners afspraken maken dat zij digitaal meebouwen. Als een partij dat niet kan of wil leren, dan worden zij voor ons een minder interessante partij.’
Slimme gebouwen
Bij BINX Smartility verwachten ze dat slimme gebouwen (smart buildings) de toekomst hebben. Ruth geeft hierop een toelichting: ‘Slimme gebouwen kenmerken zich door de aanwezigheid van installatietechniek en aanvullende sensoren, die een groot aantal metingen vastleggen. Deze techniek en sensoren generen data die we opslaan in een datawarehouse. De data laten zien wat de situatie is in de gebruiksruimten, zoals de hoeveelheid CO2 en de temperatuur feitelijk doet. Het mooie is dat de gebouweigenaar met de data het gebouwgebruik kan optimaliseren. Ik geef enkele voorbeelden: de eigenaar kan verwarming van ruimten beter afstemmen op de aanwezigheid van gebruikers. Dus de ruimte pas gaan verwarmen als het nodig is in plaats van het hele gebouw standaard verwarmen vanaf een bepaald tijdstip. Dit leidt tot beduidend minder energieverbruik en we weten hoe hard nodig dat is op dit moment. Maar het is ook mogelijk om met gebruiksdata de schoonmaakwerkzaamheden beter af te stemmen op het feitelijke gebruik. Uit de data waarover we nu beschikken blijkt dat toiletten op hogere etages doorgaans minder intensief gebruikt worden dan op de begane grond. De gebouweigenaar kan besluiten om het schoonhouden meer te concentreren op die delen van het gebouw waar de schoonmaakbeleving het hardst nodig is.’
BINX beheert alle data van een gebouw en kan de klant adviseren over de exploitatie (beheer & onderhoud). De klant kan daarvoor een abonnement afsluiten bij BINX. Op het moment dat veel klanten hun data zo laten analyseren door BINX is het mogelijk om patronen te ontdekken in het gebruik van gebouwen, ook wel machine learning genoemd. De eigenaar kan daarmee facilitaire diensten en onderhoud effectiever organiseren en daarmee kosten besparen. Zo ver is het overigens nog niet, maar dit is wel het perspectief.
‘Wat wij zelf leren uit de data is het efficiënter maken van een gebouwontwerp door dit beter af te stemmen met het gebruik. Neem weer het voorbeeld van de toiletten. Het ligt voor de hand om op de begane grond meer toiletten op te nemen in het gebouwontwerp en op andere verdiepingen minder. Afhankelijk van de geldende eisen. Ik verwacht dat als we kunnen beschikken over meer data het nog beter het gebouwontwerp kunnen optimaliseren’, aldus Ruth.
Het werken met grote hoeveelheden data, deze te analyseren en conclusies aan te verbinden voor ontwerp, beheer en onderhoud vraagt om een nieuwe functie. Bij BINX is dat de smart building engineer. Een functie die nog niet voorkomt in de huidige cao.
Als we kijken naar de ontwikkeling van slimme gebouwen en het inzetten van de vrijkomende data, dan is de conclusies dat deze data leiden tot nieuwe en andere vormen van diensten door bouwbedrijven. Het bouwen gaat over in het leveren van datadiensten aan gebruikers.
BINX Smartility is een bouw- en installatiebedrijf met vestigingen in Groenlo en Rotterdam. Het bedrijf is ontstaan uit twee moederbedrijven en heeft als doel het vergroten van de innovatiekracht. Het bedrijf richt zich op het ontwerpen en realiseren en onderhouden van utiliteitsgebouwen. Voor uitvoerende werkzaamheden werkt BINX samen met andere bedrijven. De beide vestigingen van BINX kennen dezelfde administratieve processen en ICT systemen. Bij het bedrijf werkt alleen UTA personeel. BINX heeft ervoor gekozen om de Bouw en Infra cao te volgen voor de medewerkers met de opmerking dat niet alle functies die het bedrijf kent terugkomen in de cao. Denk bijvoorbeeld aan de drone vlieger, die met een drone een complete scan maakt van een (bestaand) gebouw. De verwachting is dat door nieuwe innovaties de komende jaren meer functies ontstaan die op dit moment niet voorkomen in de cao.
