Brrrrr, is het te koud om te werken?
Naast dat werken in de kou, sneeuw, regen of wind niet prettig is, presteer je ook nog minder goed én krijg je zere tenen en handen. Daarnaast kan werken als het koud is zonder goede bescherming leiden tot onderkoeling en bevriezing. Het is dus belangrijk om jezelf zo goed mogelijk te beschermen door bijvoorbeeld het dragen van de juiste kleding. Volgens artikel 29 van de Arbowet mag je het werk zelfs stilleggen als je gezondheid of veiligheid in gevaar komt als je werkgever geen maatregelen neemt.
Het is altijd een eeuwige strijd op het werk. De één heeft het koud en de ander heeft het warm. Dan gaat het raam weer open en dan staat de kachel weer op zijn hoogst. Om een einde te maken aan deze discussie zullen wij je in dit artikel uitleggen wanneer het écht te koud is om te werken en welke maatregelen jouw werkgever moet nemen.
Gevolgen van langdurig werken in de kou
Als je te lang in de kou werkt, kan je lichaam onderkoelt raken. De lichaamstemperatuur waar ons lichaam het beste op functioneert is rond de 37 °C. Er is sprake van onderkoeling als de temperatuur zakt tot onder de 35 °C. Zakt je lichaamstemperatuur onder de 33 °C, vermindert je bewustzijn en bij een lichaamstemperatuur onder de 30 °C kun je zelfs een hartritmestoornis krijgen. Onderkoeling kan dus leiden tot blijvende gezondheidsschade.
Werken in de kou is ook gevaarlijk, omdat je bij een temperatuur onder de 15 °C je handen niet goed meer kunt gebruiken. Hierdoor kan het zijn dat je minder nauwkeurig werkt, wat tot ongelukken kan leiden. Daarnaast kan het ook leiden tot bevroren vingers, tenen, neuzen of ogen. In het ergste geval kunnen vingers en tenen afsterven.
Maatregelen door je werkgever
Jouw werkgever moet zorgen voor een veilige en gezonde werkplek. Kou of andere weersinvloeden mogen daarom niet schadelijk zijn voor je gezondheid. Wanneer dit schadelijk is, is afhankelijk van veel factoren. Om te checken of jouw omstandigheden schadelijk zijn, kun je bijvoorbeeld de FNV Werkklimaat app gebruiken.
Ook moet jouw werkgever de risico’s van werken in de kou in kaart brengen. Hierbij moet je werkgever beschrijven welke maatregelen er binnen het bedrijf gelden om de risico’s te verkleinen. De werkgever moet jou hierover informeren, zodat je weet wat de risico’s zijn en hoe je jouw werk veilig en gezond kunt uitvoeren. Je kunt denken aan oplossingen zoals het verstrekken van juiste kleding.
Onwerkbaar weer
Als je niet of minder kunt werken, omdat het erg slecht weer is (strenge vorst, storm of sneeuw) dan is er sprake van onwerkbaar weer. In de cao Bouw & Infra is afgesproken dat je salaris in zo’n geval aangevuld wordt tot 100%. Je mag stoppen met werken als je in de buitenlucht werkt en minstens een van de volgende twee situaties zich voordoet:
- de gevoelstemperatuur is -6° Celsius of lager en/of
- het vriest en één of meer van de volgende omstandigheden doet zich voor:
-
- je werkgever heeft geen winter-/doorwerkkleding ter beschikking gesteld;
- de rijwegen of looppaden op de bouwplaats zijn niet begaanbaar;
- er ligt een laag sneeuw op de werkplek die niet met eenvoudige middelen kan worden verwijderd.
Om 9:00 wordt een meting gedaan door het KNMI-weerstation in het postcodegebied van de bouwplaats waar je werkt. Als om 9:30 ten minste één van de situaties zich nog voordoet, mag je als werknemer de bouwplaats verlaten. Dit geldt ook voor uitzendkrachten. Mogelijk heeft jouw werkgever ander werk voor je wat je binnen kunt uitvoeren. Als het daar niet te koud is, dan moet je dit werk uitvoeren. Indien er geen andere werkzaamheden mogelijk zijn, dan heb je recht op 100% doorbetaling van je loon.
Als je wil weten hoe koud het is op je werklocatie en of je nog wel veilig je werk kunt doen, kan je de weerverlet app gebruiken: FNV Bouw app
Te koude kantoorruimte
Niet alleen collega’s die op de bouwplaats werkzaam zijn, hebben last van de kou. Als de temperatuur op kantoor te laag is, kunnen medewerkers bijvoorbeeld last van stijve vingers krijgen, wat zeker bij kantoorwerk onhandig is. Werk achter de computer zal hierdoor steeds langzamer gaan. Werkgevers kunnen in dit geval met werknemers bespreken wat een acceptabele temperatuur is, zorgen dat de verwarming degelijk is en naar behoren werkt of elektrische voetenkacheltjes beschikbaar stellen. De Arbowet adviseert om samen tot een acceptabele temperatuur te komen waar minimaal 90% van het personeel het mee eens is.
Het sneeuwt! Moet ik reizen naar mijn werk?
Het is weer winter en daar hoort soms een pak sneeuw bij. Dit kan zorgen voor onveilige situaties op de weg. Maar wat moet je doen als je door slecht weer (zoals wanneer het sneeuwt, door ijzel of hagel) moeilijk met de auto of het openbaar vervoer naar je werk kunt reizen? Dit is afhankelijk van de omstandigheden en het soort werk dat je doet. Ga in ieder geval in gesprek met je werkgever.
Je kijkt op social media en ziet dat een van je vrienden een foto heeft gepost van verse sneeuw. Vervolgens kijk je naar buiten en zie je inderdaad een dikke laag sneeuw liggen. Je moet straks naar je werk en vraagt jezelf af of je naar je werk moet reizen.
Het korte antwoord is ‘ja’. Als werknemer moet je altijd proberen om naar je werk te gaan. Dit is jouw eigen verantwoordelijkheid. Als het echt niet lukt vanwege overmacht, zoals een weeralarm, dan kan je met je leidinggevende bespreken of er een mogelijkheid is om thuis te werken. Als je geen belangrijke afspraken hebt die dag of als je je afspraken kunt verzetten, is het gebruikelijk dat je werkgever je thuis laat werken. Sinds de coronacrisis is dit natuurlijk al een stuk makkelijker.
Ik kan niet thuiswerken
Thuiswerken is helaas niet voor iedereen een oplossing. Er zijn beroepen die niet vanuit huis uitgevoerd kunnen worden. Dit kan gaan om docenten, zorgpersoneel of pakketbezorgers. Deze mensen zullen waarschijnlijk wel gewoon naar hun werk moeten reizen. Uit rechtspraak volgt dat normale bedrijfsrisico’s voor rekening van de werkgever komen. Ga vooral dus in gesprek met je werkgever over de mogelijkheden.
Vakantiedagen
Indien je thuis kan werken, ben je aan het werk en mag dit jou geen verlofdag kosten. Ook als jouw werkgever zegt dat je thuis mag blijven, dan kost dit je in principe geen vakantiedag. Als je zelf besluit niet naar het werk te reizen, dan kost dit je meestal wel een vakantiedag. Het is namelijk je eigen verantwoordelijkheid om op het werk te komen. In je cao, personeelsreglement of arbeidsovereenkomst kunnen hier afspraken over zijn gemaakt.
Code Rood
Je werkgever moet in ieder geval maatregelen nemen als het KNMI of de Rijksoverheid afraden om de weg op te gaan of de trein te pakken. Het bedrijf kan eerder sluiten of jij en je collega’s kunnen verzocht worden om thuis te blijven. Dan hoef je in principe geen verlofdagen op te nemen. Ook kan je afspraken maken met je werkgever over het inhalen van het werk op een ander moment.
Onwerkbaar weer
In de bouw komt het regelmatig voor dat het werk bij slechte weersomstandigheden stil komt te liggen. In de cao Onwerkbaar weer Bouw & Infra zijn hierover afspraken gemaakt. Hier staat bijvoorbeeld in dat werknemers bij een gevoelstemperatuur van -6°C of lager het werk mogen neerleggen. Werknemers hebben dan gewoon recht op loondoorbetaling. Ook kunnen werknemers recht hebben op een WW-uitkering bij onwerkbaar weer. Hiervoor gelden strenge vereisten.
Individueel budget: hoe blijf ik duurzaam inzetbaar?
Iedere werknemer in de bouw en infra, zowel bouwplaatsmedewerkers als UTA-werknemers, heeft beschikking tot een individueel budget in het kader van Duurzame Inzetbaarheid. Duurzame inzetbaarheid heeft als doel dat men gezond en met plezier kan blijven werken.
Sinds 2016 is in de cao Bouw en Infra het individueel budget ingesteld (te vinden vanaf artikel 47a). Dit budget is bedoeld als steuntje in de rug voor werknemers, om te investeren in hun eigen duurzame inzetbaarheid. En te zorgen dat zij geestelijk en lichamelijk ‘fit for the job’ blijven. Denk hierbij bijvoorbeeld aan investeren in een opleiding of een abonnement op de sportschool. Maar je kunt dit budget ook inzetten om extra verlof- en/of verzuimdagen of een langere vakantie op te nemen.
Het individueel budget wordt voor bouwplaatsmedewerkers verplicht in het Tijdspaarfonds gestort. UTA-werknemers mogen hier vrijwillig aan deelnemen. Als je er als UTA-werknemer voor kiest om geen gebruik te maken van het Tijdspaarfonds, wordt het bedrag tegelijk met het salaris uitgekeerd.
Het individueel budget bestaat uit drie componenten: (vrije) dagen, vakantietoeslag en duurzame inzetbaarheid.
Dagen
Dit onderdeel bestaat uit roostervrije dagen, bovenwettelijke vakantiedagen en kortverzuim-dagen. De waarde van deze dagen bij elkaar opgeteld maakt deel uit van het individueel budget. Wanneer je gebruik maakt van deze dagen moet je dit, als je evenveel wilt blijven verdienen, vanuit je individueel budget financieren.
Wanneer je deeltijds werkt is het aantal dagen naar verhouding kleiner. Ben je 55-plusser met een 4-daagse werkweek? Dan wordt alleen het loon over drie kortverzuimdagen in het individueel budget ondergebracht.
Vakantietoeslag
Als werknemer heb je recht op een vakantietoeslag van 8% van het overeengekomen salaris. Dit budget wordt door veel werknemers gebruikt voor een zomervakantie of een eenmalige grote uitgave.
Duurzame inzetbaarheid
Hier gaat het erom dat je als werknemer gezond en gelukkig kan blijven werken. Met het duurzame inzetbaarheidsbudget betaal je zelf voor de zaken die bijdragen aan jouw duurzame inzetbaarheid. Denk hierbij bijvoorbeeld aan op latere leeftijd extra verlof dagen te kopen of door het volgen van een opleiding naar keuze. Die opleiding is speciaal voor jou bedoeld, kies dus iets waar jij je graag in wilt verdiepen. Het is namelijk niet de bedoeling dat je met dit budget een opleiding volgt die nodig is voor het bedrijf waar je werkt. In dat geval zijn de kosten gewoon voor je werkgever. Als je geen gebruik wilt maken van het duurzame inzetbaarheidsbudget, kun je ervoor kiezen om het saldo uit te laten betalen.
Volandis helpt je bij het maken van keuzes op het gebied van Duurzame Inzetbaarheid, maar uiteindelijk bepaal jij zelf.
Hoewel het individueel budget drie bestedingsdoelen heeft, is het goed je te realiseren dat het één pot geld is. Het is dus mogelijk om het geld dat je voor het ene doel gekregen hebt, in te zetten voor een ander doel.
DIA (Duurzame Inzetbaarheidsanalyse)
Eens in de vier jaar krijgt iedere werknemer in de bouw een uitnodiging voor de Duurzame Inzetbaarheidsanalyse. Als werknemer ben je niet verplicht om hieraan mee te doen, het is op vrijwillige basis. Jouw werkgever is echter wel verplicht om jou de mogelijk te bieden om deel te nemen.
De DIA bestaat niet zoals voorheen enkel uit een medische keuring (PAGO), nu maakt een adviesgesprek daar ook deel van uit. Je gaat dan in gesprek met een DIA-adviseur van Volandis over wat je wil en kan doen om duurzaam inzetbaar te blijven.
De DIA wordt uitgevoerd door de hiervoor genoemde adviseur, een doktersassistent en een bedrijfsarts van de Arbodienst. De uitslag van jouw DIA is strikt vertrouwelijk en wordt dus niet doorgezet naar jouw werkgever. Uiteraard ben je wel vrij deze informatie te delen met jouw werkgever, mocht je bijvoorbeeld stappen willen ondernemen.
Werkgeversbijdrage
Hoe veel draagt jouw werkgever nou eigenlijk bij aan jouw individueel budget? Dat hebben we voor je uitgeschreven in de tabel hieronder:
Uitbetalen saldo
Je bepaalt zelf wanneer, hoeveel en welk saldo je wilt laten uitbetalen. Het saldo van Vakantietoeslag en Dagen ontvang je jaarlijks in mei, maar je kunt ook een tussentijdse uitbetaling aanvragen. Het saldo Duurzame Inzetbaarheid ontvang je alleen als je het opvraagt. Bij het uitbetalen worden de gebruikelijke loonheffingen toegepast.
Als bouwplaatsmedewerker kun je het uitbetalen van het saldo aanvragen bij de vakbond, hiervoor hoef je geen lid te zijn van de vakbond. Bij FNV kun je deze aanvraag online regelen via een digitaal formulier.
Ben je UTA’er? Dan regel je jouw uitbetaling via Mijn Tijdsparen.
