Bouwplaats-ID voor een eerlijke en veilige werkomgeving
In 2015 is de cao-afspraak gemaakt om Bouwplaats-ID te ontwikkelen en te implementeren op de Nederlandse bouwplaatsen. Dit instrument moet eerlijk en veilig werken op de bouwplaats bevorderen. Daarnaast versterkt het de positie van de werkenden en verlaagt het de administratieve lasten voor de werkgever.
Bouwplaats-ID is een ‘bouwplaatsregistratiesysteem’ dat wordt ingezet op bouwplaatsen vanaf een bepaalde grootte. Bouwplaats-ID brengt de onderlinge relaties op de bouwplaats in kaart tussen hoofdaannemer (project), onderaannemers, werkenden en ZZP’ers. De hoofdaannemer moet weten wie op welk moment (geoorloofd) op de bouwplaats rondloopt en of deze persoon wel over de juiste papieren beschikt voor de activiteit die moet worden uitgevoerd. Met Bouwplaats-ID wordt dit in één keer zichtbaar en wordt keer duidelijk wie voor wie aan het werk is. Daarnaast heeft de werknemer toegang tot zijn eigen data- ook wanneer deze al lang niet meer op het project werkt.
In 2019 werd duidelijk dat het ministerie van Sociale Zaken en Werkgeleigenheid (SZW) niet de benodigde algemeen verbindend verklaring wilde geven op deze cao-afspraak. Ondersteund door twee moties in het parlement die met overgrote meerderheid zijn aangenomen, onderzoeken we nu samen met SZW de juridische basis van Bouwplaats-ID.
Waarom is BouwplaatsID nodig?
Door fragmentering van de sector staan eerlijk en veilig werk onder druk en staat de aantrekkelijkheid van de sector op het spel. Bouwplaats-ID is een digitale tool waardoor we preventief zaken op gebied van eerlijk en veilig werk kunnen ondervangen.
Digitalisering is de manier om enerzijds aan alle (wettelijke) verplichtingen die de hoofopdrachtgever heeft, te voldoen en anderzijds om de positie van de werkenden te versterken: de werknemer geeft toestemming voor het gebruik van zijn data, de werknemer heeft toegang tot zijn data en behoudt dit ook wanneer het project of zijn werkzaamheden in de bouwsector, al lang zijn afgelopen.
De ontwikkelingen in de bouwsector van de afgelopen jaren laten het belang van een digitaal instrument zien. Dit begon al in 2008, toen de kredietcrisis onder andere leidde tot flexibilisering van de arbeidsmarkt. Het aantal uitzendkrachten, zzp’ers, en kleine ondernemingen is gestegen (uitbesteden en onderaanneming zijn in de sector de norm geworden). Nu de economie weer aantrekt en er een grote bouwopgave ligt, blijkt dat er een tekort aan vakmensen is waardoor de werkdruk en het aandeel flex in de sector toeneemt.
Volgens de Nederlandse Arbeidsinspectie hebben uitzendkrachten, zzp’ers en buitenlandse werknemers vaker een arbeidsongeval.
Doelstellingen bouwplaats-ID
De doelstellingen van bouwplaats-ID zijn:
- Verhogen van de veiligheid. Beschikt iedereen over de juiste papieren/certificaten?
- Voorkomen van schijnconstructies. Door goede registratie vooraf en een check aan de poort neemt het risico op malafide praktijken af.
- Versterken van de positie van werkenden. De medewerker is eigenaar van zijn eigen data en is geen onzichtbare speler op de bouwplaats.
- Verminderen administratieve lasten van werkgevers.
Bijkomend voordeel is dat er eindelijk goede data gegenereerd wordt over de bouwsector. Tot nu toe zien we heel veel schattingen voorbij komen, maar juist de werknemers die snel van werkplek naar werkplek gaan en die maar kort op een project werken, blijven onder de radar van officiële statistieken. Bouwplaats-ID maakt ook deze groep werkenden zichtbaar.
Preventie en toezicht
FNV pleit al jaren voor het Bouwplaats-ID omdat hiermee eerlijk en veilig werken op de bouwplaatsen wordt vergroot. Duurzame banen met goede arbeidsvoorwaarden en een veilige werkomgeving zijn essentieel om de mensen te behouden in de bouwsector. Bouwplaats-ID moet ervoor zorgen dat de werknemer een betere positie heeft wanneer zaken misgaan en daardoor beter en sneller zijn recht kan halen.
Onderzoek naar ongewenst gedrag
Uit onderzoek van Volandis blijkt dat zo’n 7 procent van de werknemers in onze sector met ongewenst gedrag te maken heeft. Dit zijn dus zo’n 8.000 mensen die te maken hebben met pesten, (seksuele) intimidatie, discriminatie of lichamelijk geweld op het werk. Doe mee aan het onderzoek!
Helaas is het onderwerp in veel gevallen nog steeds onbespreekbaar. Binnen de FNV is er in steeds meer sectoren aandacht voor dit onderwerp. Bij de sector Bouwen & Wonen ook. Wij starten met een online onderzoek om erachter te komen wat speelt op de werkvloer. Zo kunnen we zorgen dat het beter wordt.
Het is daarom van belang dat de vragenlijst door zo veel mogelijk mensen ingevuld wordt. Met de uitkomsten kunnen we verder onderzoeken welke acties nodig zijn om de situatie te verbeteren.
Doe jij mee?
Jouw bouwplaats of kantoor moet een sociaal veilige werkplek zijn, waar iedereen met plezier en in veiligheid naartoe kan. Het invullen van het onderzoek duurt maximaal 10 minuten. De resultaten zullen door de FNV vertrouwelijk worden verwerkt. Klik op de button om naar het onderzoek te gaan.
Ongewenst gedrag op je werk?
Dan is het belangrijk dat je actie onderneemt. Bewaak je grenzen en geef aan wat het gedrag met je doet. Zoek steun bij collega’s, uitvoerder, leidinggevende of directeur als het niet stopt. Of kijk naar de interne gedragsregels van je werkgever. Praat met een interne vertrouwenspersoon. Is die er niet? Neem dan contact op met de vertrouwenstelefoon van de FNV. De vertrouwenstelefoon is telefonisch bereikbaar van maandag tot en met donderdag van 19.00 tot 21.30 uur via 088 - 368 0 333.
Ongewenst gedrag op het werk is onacceptabel!
Bouwsector positiever over economie
Uit de cijfers van de BouwMonitor blijkt dat de bouwsector in januari 2022 weer wat optimistischer tegen de economie aankijkt, dan in de maanden hiervoor.
De BouwMonitor is een onderzoek dat wordt uitgevoerd door Cobouw en USP Marketing Consultancy. In dit doorlopende onderzoek wordt onder deelnemende bedrijven regelmatig een enquête uitgezet over hoe het bedrijf ervoor staat en wat de impact is van onder andere stikstof, PFAS, en corona. Het onderzoek is steeds een momentopname om zo de ontwikkelingen over een langere periode in kaart te kunnen brengen. De onderzoeksronde van januari telde 833 deelnemers.
Positief
Belangrijke bevindingen uit de Bouwmonitor waaruit blijkt dat de sector weer wat positiever naar de economie kijkt, zijn onder andere de gestegen werkvoorraad (orderportefeuilles), veiligheid, en de omzet. Zo ligt de omzet bij bouwers 2,3 procent hoger ten opzichte van vorig jaar.
Het afgelopen jaar lijkt veiligheid een steeds belangrijker thema te zijn geworden in de bouwsector. Bouwers zijn op verschillende manieren bezig met veiligheid. Vooral het participeren in trainingen en toolboxmeetings worden veel genoemd door de respondenten van de BouwMonitor. Met de stelling ‘Er wordt steeds vaker gevraagd naar veiligheidscertificaten (zoals VCA), was 58 procent van de deelnemers aan het onderzoek het eens. En 83 procent van de respondenten vindt dat er voldoende informatie beschikbaar is over het maken van een veilige bouwomgeving.
Download hier de BouwMonitor januari 2022.
Kan digitaal bouwen de veiligheid vergroten?
In de Cobouw van 11 augustus lezen we dat de Veiligheidsmanager van Heijmans is geschrokken van de 19 dodelijke ongevallen in 2020. Helaas staat de bouw nog steeds in de top 3 van sectoren waar de meeste arbeidsongevallen gebeuren. Ondanks dat de sector forse pogingen doet het aantal ongevallen te verminderen. In hoeverre kan het digitaal bouwen een rol spelen bij het verminderen van de ongevallen?
Digitaal bouwen onvermijdelijk
Steeds meer bouwbedrijven zijn bezig het bouwproces te digitaliseren. In de meeste gevallen gebeurt dat doordat bouwbedrijven werken met BIM (Bouw Informatie Model). Er wordt twee keer gebouwd, één keer digitaal en één keer fysiek. Het voordeel van digitaal bouwen is dat alle betrokken partijen hun inbreng hebben in het ontwerp, beschikken over dezelfde informatie en dat fouten in het ontwerp vroegtijdig zijn op te lossen. Dat levert tijdwinst op, omdat eventueel improviseren om fouten op te lossen bij de uitvoering niet nodig is. De faalkosten worden hierdoor lager. Kortom, met digitaal bouwen zetten bouwbedrijven flinke stappen in het verbeteren van het bouwproces.
Digitaal bouwen en veiligheid
De aandacht bij het digitaal bouwen ligt nu op het verbeteren van het bouwproces en het zorgen voor een goed bouw informatiemanagement. Wat we in de discussie missen, is in hoeverre het thema veiligheid op de bouwplaats een plek kan krijgen, in de fase van het digitale bouwen. Is het mogelijk om in het digitale ontwerp op te nemen op welke momenten en op welke plekken risicovolle situaties ontstaan voor werknemers? En wat moet er gebeuren om deze situaties te voorkomen?
Kortom, is het mogelijk om in het digitale ontwerp preventief te laten zien welke maatregelen waar, wanneer en door wie genomen kunnen worden met als doel risico’s in het werk te beperken? Met als uiteindelijke doel het aantal arbeidsongevallen terug te dringen. Ongevallen op de bouwplaats zijn voor de betrokken medewerkers vreselijk. Maar moeten ook worden gerekend tot de faalkosten in de bouw.
We dagen BIM-experts die druk bezig zijn met het digitaliseren van het bouwproces uit. Vergroot de veiligheid van de medewerkers in de bouw, door dit een plek te geven in het digitale ontwerp.
Cao-voorstellen Bouw & Infra 2021
De cao loopt eind dit jaar af en wij bereiden ons voor op nieuwe onderhandelingen. Tijdens de vorige cao-onderhandelingen heeft corona ons allemaal overvallen. Belangrijke voorstellen konden daardoor niet worden behandeld en zijn blijven staan voor de volgende cao ronde. Dat is nu. Hieronder vind je de hoofdpunten uit onze cao-voorstellen.
Op hoofdlijnen betreffen de voorstellen de volgende onderwerpen:
Loon, salaris en vergoedingen
De looneis voor 2021 wordt gesteld op 5%. De vergoedingen worden met een gelijk percentage verhoogd.
Eerder stoppen met werken (zwaar werk regeling)
FNV Bouw & Infra wil dat ook UTA-werknemers gebruik kunnen maken van de regeling eerder stoppen met werken.
Financieel advies voor werknemers
Cao-partijen gaan na welke mogelijkheden er bestaan om werknemers financieel te adviseren als zij eerder willen stoppen met werken. Op basis van de uitkomst wordt een route voor financieel advies opgezet en ingericht.
UTA-werknemers
Vanwege de steeds langere werkdagen stelt FNV Bouw & Infra voor om overuren en reisuren uit te betalen aan UTA-werknemers. Daarnaast stelt FNV Bouw & Infra voor om arbeidstijd, pauze en werkelijke reistijd te begrenzen op 12 uur per dag. Dit geldt al voor bouwplaats-werknemers.
Voor de werktijden van de UTA-werknemers zet FNV Bouw & Infra in op het recht op een vierdaagse werkweek, het recht op thuiswerken (tenzij er zwaarwegende bedrijfsbelangen zijn) en op het recht ‘om niet gestoord te worden’ in de vrije tijd. Met uitzondering van bereikbaarheidsdiensten tegen een bereikbaarheidsvergoeding.
Werkdruk UTA-werknemers
Er komt een vervolg op het traject beperken van werkdruk in bouwbedrijven. Naar aanleiding hiervan zal FNV Bouw & Infra aanvullende voorstellen doen.
Opleiding jongeren
FNV Bouw & Infra stelt voor dat jongeren die vier dagen werken en 1 dag naar school gaan deze schooldag ook betaald krijgen.
Arbeidsomstandigheden en veiligheid
FNV Bouw & Infra zet in op afspraken in de cao over extreem warme weersomstandigheden: geregeld moet zijn wat de grens is voor veilig werken (daarboven mag niet meer gewerkt worden) en welke maatregelen aan de orde zijn. Deze afspraken gelden voor bouwplaats- en UTA-werknemers op de bouwplaats.
Werknemers die werken met gespoten PUR kunnen periodiek een arbeidsgezondheidskundig onderzoek laten uitvoeren. De intrede-keuring wordt voor de PUR isoleerder verplicht.
Het opstellen van een duurzame inzetbaarheidsanalyse (DIA) en medisch onderzoek (PAGO) gebeurt tijdens werktijd. Deze tijd wordt doorbetaald door de werkgever.
Uitzendkrachten
Uitzendkrachten die structureel werk uitvoeren krijgen na 1 jaar een arbeidsovereenkomst aangeboden door de werkgever (verplichting). Daarnaast stelt FNV Bouw & Infra voor dat uitzendkrachten recht krijgen op het DI budget.
Kraanmachinisten
Een X aantal uren werkervaring met hijswerkzaamheden, onder begeleiding van een ervaren kraanmachinist, is verplicht voor het verkrijgen van een definitief TCVT bewijs.
Pensioenopbouw
De pensioenopbouw bij een verkort IVA traject (eerder uit dienst bij werkgever binnen tweede ziektejaar) wordt gerepareerd.
Gelijktrekken werkgeversbijdrage pensioenpremie
Het werkgeversdeel voor de premie voor de pensioenopbouw wordt gelijkgetrokken tussen UTA en bouwplaatspersoneel. Uitgangspunt is de bijdrage voor het bouwplaatspersoneel.
Verkeersregelaars op de bouwplaats
Bedrijven die zich in hoofdzaak bezig houden met het leveren van beroepsmatige verkeersregelaars en diensten rond bouwprojecten worden onder de werkingssfeer van de cao Bouw & Infra gebracht.
ZZP-ers
Voorstel is dat zelfstandigen die dezelfde of vergelijkbare werkzaamheden verrichten als werknemers tenminste een tarief ontvangen gelijk aan € 45 per uur.
Technologische ontwikkelingen (robotisering, digitalisering etc.)
FNV Bouw & Infra stelt voor om technologische en sociale innovaties in de sector te monitoren, waarbij het verbeteren van bedrijfsprocessen aantoonbaar is gekoppeld aan de zeggenschap en aan het verbeteren van het vakmanschap van werknemers. Aanpak, doel en werkwijze van het monitoren worden vastgelegd in een innovatieconvenant.
Medezeggenschap in bouwcombinaties
De medezeggenschapsorganen van de betrokken bedrijven in de bouwcombinatie vormen het vertegenwoordigend overleg in de combinatie.
Cao naleving
Cao toepassing en naleving is voor de gehele bedrijfstak van groot belang. De nalevingsprocedure in de cao moet op diverse punten worden aangepast om tot een effectievere procedure te komen. Resultaat moet zijn dat cao toepassing en naleving in de sector bouw beter is gewaarborgd.
Bouwplaats ID
De oorspronkelijke doelen van Bouwplaats ID zijn nog steeds aan de orde. De doelen van Bouwplaats ID zijn:
- het tegengaan van illegale arbeid, sociale dumping en schijnconstructies;
- inzichtelijk maken welke werknemers, uitzendkrachten en zzp-ers op de bouwplaats werken en voor wie ze werken;
- inzichtelijk maken welke diploma’s en certificaten ze hebben;
- naleving cao;
- administratieve lastenverlichting.
Het is van belang dat het onderzoek naar de mogelijkheid van een wetgevend traject wordt uitgevoerd. CAO partijen spreken hun commitment uit voor dit onderzoek en zullen een actieve bijdrage leveren aan het onderzoek.
Opzegtermijn
Bij maandloners eindigt het arbeidscontract aan het eind van de maand. Bij weekloners geldt, dat tegen het einde van de week wordt opgezegd. De aanpassing hier kan zijn dat er wordt uitgegaan van een kalendermaand. Dit in overeenstemming met de werkwijze van het UWV.
