Als werknemer onder de cao Bouw & Infra kan je voor vragen over je pensioen en de zwaarwerkregeling terecht bij vakbondsconsulenten van de FNV. Maar wat een vakbondsconsulent precies voor je doet? Wij vroegen het voor je aan Petra Elzinga, vakbondsconsulent van de FNV in Rotterdam.

Petra Elzinga is al ruim 24 jaar werkzaam als vakbondsconsulent. Dit heeft ze op verschillende locaties gedaan, maar is momenteel werkzaam in Rotterdam. Zij staat leden individueel bij op het gebied van arbeid, sociale zekerheid en pensioen. “Ik sta mensen bij van indiensttreding tot ontslag. We onderhandelen met werkgevers over beëindigingsvoorstellen, begeleiden re-integratieprocessen en maken bezwaar bij het UWV als er een uitkering is afgewezen,” zegt Elzinga. “Het is erg divers.” Zo’n vijftig procent van de tijd werkt Elzinga aan pensioenzaken.

Als vakbondsconsulent geeft Elzinga op verschillende vragen, zoals:

• ZWR is te weinig om van te leven, hoe kan ik dat combineren met pensioen?
• Als ik meedoe aan de ZWR, bouw ik dan nog pensioen op?
• Welke invloed heeft de ZWR?
• Moet ik mijn pensioen naar voren halen?
• Hoe werkt het als je naast BPF bouw ook bij andere pensioenfondsen pensioen heb opgebouwd?

Over de Zwaarwerkregeling

De zwaarwerkregeling was in eerste instantie in het leven geroepen voor bouwplaatsmedewerkers. Sinds dit jaar kunnen ook uitvoerders gebruik maken van deze regeling, en terecht! “Ik ben blij dat het per 1 januari 2024 meer gelijk is getrokken. Eerst was het erg vervelend als deze mensen net niet in aanmerking kwamen om deel te nemen aan de regeling,” zegt Elzinga. Er zijn verschillende voorwaarden waar je aan moet voldoen om gebruik te kunnen maken van de zwaarwerkregeling.

Ben je bouwplaatsmedewerker? Dan kun je gebruik maken van deze regeling als je:

• direct voor deelname bouwplaatsmedewerker bent en valt onder de cao Bouw & Infra, én
• op 1 juli 2019 of op 1 januari 2020 werkte als bouwplaatsmedewerker onder de cao Bouw & Infra, én
• de laatste 25 jaar minstens 20 jaar werkte als medewerker onder de cao Bouw & Infra (werkte je tenminste 6 maanden van een jaar onder deze voorwaarden, dan telt dat als een heel jaar).

Ben je  UTA-medewerker? Dan kun je gebruik maken van deze regeling als je:

• direct voor deelname UTA-medewerker bent en valt onder de cao Bouw & Infra, én
• op 1 juli 2020 of op 1 januari 2021 werkte als medewerker onder de cao Bouw & Infra, én
• de laatste 25 jaar minstens
  • 5 jaar werkte als bouwplaatsmedewerker onder de cao Bouw & Infra, én
  • 20 jaar werkte als medewerker onder de cao Bouw & Infra
    (werkte je tenminste 6 maanden van een jaar onder deze voorwaarden, dan telt dat als een heel jaar).

Let op! Ben je op 1 januari 2024 én direct voor deelname uitvoerder? Dan geldt niet de voorwaarde dat je de laatste 25 jaar minstens 5 jaar werkte als bouwplaatsmedewerker onder de cao Bouw & Infra.

Wat doen pensioenconsulenten op het gebied van pensioen en Zwaarwerkregeling?

Petra Elzinga: “Wij geven informatie over de zwaarwerkregeling. Over de voorwaarden en wanneer het aangevraagd kan worden, maar we helpen ook bij het aanvragen. Ook als je geen lid bent van de FNV kan je van deze diensten van pensioenconsulenten gebruikmaken. Voor leden van de FNV maken we ook pensioenberekeningen. In het verleden was deze dienst ook beschikbaar voor werknemers die geen lid waren van de FNV. Helaas is dit sinds 1 januari veranderd. Hierdoor kunnen we voor niet-leden geen pensioenberekening meer maken. We mogen wél helpen bij informatie over de zwaarwerkregeling. Maar de meeste mensen willen weten hoe het zit met het naar voren halen van je pensioen. Daarvoor moeten we nu doorverwijzen naar het pensioenfonds.”

Ook wanneer je niet in aanmerking komt voor de zwaarwerkregeling kan het toch interessant zijn om een berekening te laten maken voor het naar voren halen van je pensioen. In de ervaring van de vakbondsconsulenten valt het men vaak mee hoeveel pensioen, ook zonder zwaarwerkuitkering, iemand kan ontvangen.

Wat kan men zelf doen?

Het is belangrijk dat de zwaarwerkregeling op tijd aangevraagd wordt. Dit doe je minstens drie maanden en uiterlijk zes maanden voor de datum waarop je de zwaarwerkregeling in wil laten gaan. “Het is belangrijk dat je datum dat je uit dienst gaat goed aansluit, anders heb je op basis van de cao geen ontslag”, aldus Elzinga.

Er is een uitgebreid stappenplan beschikbaar waarin elke stap uitgelegd staat.

Petra Elzinga: “Ik raad altijd aan: vraag de ZWR aan, toets of je voldoet aan de voorwaarden. Dan krijg je voorlopige toekenning. De pensioenregeling aanvragen vanaf 6 tot 2 maanden voordat het ingaat. Zodra de overeenkomst getekend is, dan kun je ontslag nemen bij je werkgever. Op de website staat een voorbeeld ontslagbrief ZWR. Een kopie van deze ontslagbrief moet aangeleverd worden. Zonder die brief heb je namelijk geen ZWR. Dit is een harde voorwaarde. Pas daarna wordt de uitkering definitief.”

Zijn er andere dingen waar mensen op moeten letten?

Elzinga: “Het Tijdspaarfonds wordt doorbetaald tot de laatste dag waarop je in dienst bent. Dat wordt niet automatisch uitgekeerd. Jaarlijks word je vakantietoeslag betaald in mei, maar je Duurzame Inzetbaarheid-budget pas wanneer jij dit aanvraagt. Dit moet je dus niet vergeten te doen als je uit dienst gaat. Het gaat om hoge bedragen van soms wel duizenden euro’s.”

Ook raadt Elzinga aan om goed te letten op de voorwaarden en restricties bij horen bij deelname aan de zwaarwerkregeling. Zo mag je geen eigen onderneming hebben, niet ingeschreven staan bij de KvK, en geen recht hebben op een WW- of andere uitkering. Ook mag je slechts onder bepaalde voorwaarden vrijwilligerswerk doen.

Ze vult nog verder aan: “Waar veel mensen ook niet over nadenken is de uitkering bij overlijden. Als je als deelnemer overlijdt, dan blijft de partner recht hebben op de uitkering tot de eigenlijke AOW-leeftijd van de deelnemer. Dat geeft iets meer rust. Alleen als je geen deelnemer meer bent, eindigt het nabestaandenpensioen. De uitkering blijf je houden tot overlijden. Als je geen partner hebt, dan wordt de uitkering uitbetaald aan nabestaanden.”

Einde zwaarwerkregeling?

Mogelijk komt er op 31 december 2025 een einde aan de zwaarwerkregeling. De RVU loopt dan af. Dit is een tijdelijke regeling die mogelijk maakt dat werknemers drie jaar eerder kunnen stoppen met werken. De zwaarwerkregeling is een uitvoering van de RVU. De zwaarwerkregeling is in onze sector cao-breed georganiseerd. In andere sectoren kan het individueel afgesproken worden.

“Het is heel zuur als de regeling stopt. Mensen die net niet in aanmerking komen, hebben heel veel vragen,” zegt Elzinga. “Zij hebben alleen pensioen, tenzij de regeling wordt doorgezet. Het werk wordt niet ineens lichter. Ik hoop echt dat het wordt omgezet in een definitieve regeling. Werken in de bouw is gewoon zwaar. Er zijn wel steeds meer hulpmiddelen gekomen, maar het blijft belastend werk. Veel mensen werken al vanaf hun 15^e. Samen sterk voor zwaar werk.”

Op 20 maart, van 19:30 tot 20:30 organiseert FNV Bouwen & Wonen een webinar over de zwaarwerkregeling en de RVU. Ga in gesprek met vakbondsconsulent Petra Elzinga en hoofdonderhandelaar van de cao Bouw&Infra Hans Crombeen over de huidige zwaarwerkregeling, waar je op moet letten, en waarom het belangrijk is dat we ons moeten inzetten voor een verlenging en verbetering van de wettelijke RVU-regeling voor iedereen die te maken heeft met zwaar werk. Denk met ons mee; hoe zorgen we ervoor dat hard werken loont, en dat iedereen gezond de AOW-leeftijd bereikt? Meld je hier aan!

Wanneer moet je nadenken over je pensioen?

Het is belangrijk om al vroeg na te denken over je pensioen. Elzinga legt uit waarom: “Je moet je bewust zijn van je keuzes en welke gevolgen die hebben. Uitzendkrachten komen bijvoorbeeld niet in aanmerking voor de zwaarwerkregeling, daar moet je je dus bewust van zijn. Denk ook na over duurzame inzetbaarheid. Hoe kan je zo gezond en gemotiveerd mogelijk de eindstreep halen?”

Elzinga geeft nog aan dat, ondanks dat uitzendkrachten meestal niet kunnen meedoen aan de regeling, ze wel altijd terecht bij pensioenconsulenten voor vragen. En ook al kan je niet meedoen aan de zwaarwerkregeling, kun je ook altijd nog individueel met je werkgever naar afspraken kijken.

Pensioenproeverij

Als je met pensioen gaat, ga je een hele andere levensfase in. Opeens hoef je niet meer vroeg op te staan bijvoorbeeld. Of opeens zit je hele dagen thuis met je partner. Hoe ga je daarmee om? Daarom organiseert de FNV een pensioenproeverij. Je kunt dan met gelijkgestemden in gesprek. Klik hier voor meer informatie over de pensioenproeverij!

Heb je vragen over de Zwaarwerkregeling en/of over de Regeling Vervroegd Uittreden? Neem dan contact op met een vakbondsconsulent zoals Petra Elzinga. Zij kunnen je voorzien van alle informatie en geven advies over jouw persoonlijke situatie.